W Nowym Jorku obradowała w dniach 23-27 kwietnia br. Komisja ONZ ds. Ludności i Rozwoju (CPD). Ma jej zakończenie, po długich negocjacjach przyjęto ważną rezolucję na temat młodzieży i nastolatków (rozumianych jako osoby w wieku 10-24 lata). Wiele zapisów dotyczy praw reprodukcyjnych i zdrowia seksualnego oraz edukacji seksualnej, m.in.
- uznają, że prawa człowieka to także prawo do decydowania swobodnie i odpowiedzialnie o swojej seksualności, w tym zdrowiu seksualnym i reprodukcyjnym (czyli związanym z rozmnażaniem i posiadaniem potomstwa)
- wprowadzają ochronę praw nastolatków i młodzieży do decydowania swobodnie i odpowiedzialnie o seksualności, w tym zdrowiu seksualnym i reprodukcyjnym, bez względu na wiek
- wzmacniają systemy opieki zdrowotnej, aby dostarczały młodzieży poradnictwa i edukacji na temat seksualności, zdrowia reprodukcyjnego, odpowiedzialnego rodzicielstwa
- nawołują do wprowadzenia opartej na naukowej wiedzy edukacji seksualnej i na temat praw człowieka i równości płci
- zaznaczają, że realizacja świadczeń z zakresu zdrowia reprodukcyjnego (czyli np. wizyty lekarskie i konsultacje) dla młodzieży powinna uwzględniać prawo do poufności i prywatności
Polska zgłosiła zastrzeżenia do wyniku negocjacji i dokumentu, m.in. zwracając uwagę, że świadczenia zdrowia seksualnego i reprodukcyjnego czy pojęcie praw reprodukcyjnych nie powinno być rozumiane jako promocja aborcji. W trakcie negocjacji Polska negocjacja była w grupie konserwatywnych państw (m.in. Malta, Salwador, Chile, Iran, Egipt, Pakistan, Białoruś, Rosja i Węgry), które sprzeciwiały się wielu zapisom dotyczącym praw i zdrowia seksualnego i reprodukcyjnego.
Ważniejsze zapisy
Równość płci
PP13. Potwierdzając potrzebę promocji równości płci i wzmacniania pozycji dziewcząt i młodych kobiet we wszystkich aspektach rozwoju, dostrzegając specyficzna sytuację dorastających dziewcząt i młodych kobiet oraz potrzebę wyeliminowania ich dyskryminacji, a także ważną rolę chłopców i młodych mężczyzn w osiągnięciu równości płci (nowy język)
OP16. Wzywa Rządy do podjęcia wszelkich niezbędnych kroków w celu wyeliminowania wszelkich form dyskryminacji dziewcząt i młodych kobiet, usunięcia przeszkód na drodze do równości płci, wzmacniania pozycji dziewcząt i młodych kobiet we wszystkich aspektach rozwoju i zachęcania chłopców i młodych mężczyzn do pełnego uczestnictwa w działaniach zmierzających do równouprawnienia płci.
OP18. Wzywa państwa członkowskie do polepszenia i aktywnego wspierania szans dla młodych ludzi, aby mogli oni uzyskać dostęp do pożytecznego zatrudnienia i godnej pracy […]przy uwzględnieniu kwestii równości płci i wzmacniania pozycji kobiet;
OP21. Wzywa państwa członkowskie, aby zapewniły kobietom i dziewczętom prawo do edukacji dobrej jakości, w takim samym stopniu jak mężczyznom i chłopcom oraz aby miały one możliwość ukończenia pełnego cyklu kształcenia podstawowego, a także aby państwa odnowiły wysiłki zmierzające do poprawy i rozszerzenia kształcenia dziewcząt i kobiet na wszystkich poziomach, w tym na poziomie średnim i wyższym jak i w kształceniu zawodowym i technicznym m.in. w celu osiągnięcia równości płci, wzmacniania pozycji kobiet i eliminacji ubóstwa;
Wczesne i wymuszone małżeństwa
PP14. Wyrażając zaniepokojenie, że wczesne i wymuszone małżeństwa i wymuszone kontakty seksualne mają negatywne skutki fizyczne, społeczne i psychologiczne dla dorastających i młodych dziewcząt i stanowią naruszenie praw człowieka, i że wczesne macierzyństwo i wymuszone małżeństwa zmniejszają szanse dorastających i młodych dziewcząt na dokończenie edukacji, rozwój umiejętności potrzebnych do zatrudnienia i udziału w rozwoju społeczności,
Prawa człowieka w kontekście nastolatków i młodzieży
PP6. Dostrzegając, że umożliwienie młodym ludziom realizacji swoich aspiracji i stawienia czoła wyzwaniom oraz realizacji potencjału będzie miało wpływ na aktualne warunki społeczne i ekonomiczne, a także na dobro i byt przyszłych pokoleń, a także podkreślając potrzebę czynienia dalszych starań w celu promowania interesów młodzieży, w tym pełni praw człowieka, m.in. poprzez wspieranie młodych ludzi w rozwijaniu ich potencjału i talentów oraz rozwiązywaniu przeszkód, przed jakimi staje młodzież,
PP7. Dostrzegając również, że pełna implementacja Programu Działania Międzynarodowej Konferencji na temat Ludności i Rozwoju i kluczowe działania mające na celu jej dalszą implementację, w tym dotyczące zdrowia seksualnego i reprodukcyjnego oraz praw reprodukcyjnych, które przyczyniłyby się jednocześnie do realizacji Pekińskiej Platformy Działania oraz działania związane z ludnością i rozwojem, edukacją i równością płci, są w integralny sposób powiązane z globalnymi staraniami dot. wyeliminowania ubóstwa i osiągnięcia zrównoważonego rozwoju, oraz że dynamika rozwoju populacji jest niezmiernie istotna dla rozwoju,
PP10. Potwierdzając nasze zaangażowanie w zapewnienie wszystkim prawa do edukacji oraz podkreślając, że edukacja będzie ukierunkowana na całościowy rozwoju człowieka i jego lub jej godności oraz będzie wzmacniać szacunek dla praw człowieka i fundamentalnych wolności, a także przywołując zobowiązania podjęte na poziomie międzynarodowym, w których podkreśla się wagę inkluzyjnego kształcenia na wysokim poziomie, w tym edukacji we wczesnym dzieciństwie, powszechnego dostępu do kompletnego, bezpłatnego i obowiązkowego kształcenia początkowego, dostępu do kształcenia na poziomie średnim, wyższym, zawodowym, szkoleń i kształcenia ustawicznego oraz równego dostępu do edukacji i udanego kształcenia szkolnego dziewcząt i kobiet,
OP6. Wzywa państwa członkowskie do promowania równości szans dla wszystkich, zwalczania wszelkich form dyskryminacji młodych ludzi, w tym ze względu na rasę, kolor skóry, płeć, język, religię, poglądy polityczne lub inne, pochodzenie narodowe lub społeczne, status majątkowy, urodzenie lub inny status oraz do budowania integracji społecznej dla grup marginalizowanych, w tym młodych osób niepełnosprawnych, młodych imigrantów/-ek i oraz młodych autochtonów;
OP15. Wzywa państwa członkowskie do promowania i skutecznej ochrony praw człowieka i fundamentalnych wolności wszystkich imigrantów, szczególnie młodych ludzi, bez względu na ich status imigranta oraz do podejmowania kwestii migracji międzynarodowych poprzez współpracę międzynarodową, regionalną lub bilateralną oraz dialog i kompletne i zbilansowane podejście, z uznaniem ról i obowiązków po stronie krajów pochodzenia, tranzytu i krajów docelowych w promowaniu i ochronie praw człowieka wszystkich imigrantów, szczególnie ludzi młodych oraz do zajęcia się przyczynami imigracji młodzieży przy jednoczesnym unikaniu podejścia, które mogłoby osłabić ich pozycję;
Prawa Seksualne i Reprodukcyjne
PP15. Dostrzegając, że prawa reprodukcyjne obejmują pewne prawa człowieka, które są juz uznawane w prawie krajowym, międzynarodowych dokumentach o prawach człowieka i innych porozumieniach, a także, że opierają się one na uznaniu podstawowego prawa wszystkich par i jednostek do swobodnego i odpowiedzialnego decydowania o liczbie dzieci, rozmieszczeniu i odstępach czasowych pomiędzy przyjściem na świat kolejnych dzieci oraz do uzyskania informacji i środków, aby te cele realizować oraz prawa do najwyższego standardu zdrowia seksualnego i reprodukcyjnego. Prawa te uwzględniają też ich prawo do podejmowania decyzji o rozmnażaniu wolnych od dyskryminacji, przymusu i przemocy, zgodnie z dokumentami o prawach człowieka. Prawa człowieka uwzględniają także prawo do kontroli i swobodnego i odpowiedzialnego decydowania o kwestiach związanych z seksualnością, w tym zdrowiem seksualnym i reprodukcyjnym, bez przymusu, dyskryminacji i przemocy.
OP7. Wzywa również Rządy do ochrony i promowania praw człowieka i fundamentalnych wolności, bez względu na wiek i stan cywilny, w tym m.in. poprzez wyeliminowanie wszystkich form dyskryminacji dziewcząt i kobiet, skuteczniejszą pracę na rzecz równości kobiet i mężczyzn we wszystkich aspektach odpowiedzialności w życiu rodzinnym, w życiu seksualnym i reprodukcyjnym, w edukacji na wszystkich poziomach i ochronę praw człowieka w kontekście młodzieży i nastolatków, aby mogli oni sprawować kontrolę i swobodnie i odpowiedzialnie decydować o kwestiach związanych z ich seksualnością, w tym o zdrowiu seksualnym i reprodukcyjnym; (nowy język)
OP26. Wzywa Rządy – z pełnym zaangażowaniem młodych ludzi i wsparciem społeczności międzynarodowej – do skoncentrowania się na spełnieniu potrzeb młodych ludzi w zakresie świadczeń zdrowia reprodukcyjnego, informacji i edukacji, przy poszanowaniu ich prywatności i zasad poufności, bez dyskryminacji oraz do zapewnienia im opartej na wiedzy naukowej, wyczerpującej edukacji na temat ludzkiej seksualności, praw seksualnych i reprodukcyjnych, praw człowieka i równości płci, do umożliwienia im zajmowania się swoją seksualnością w sposób pozytywny i odpowiedzialny; (nowy język)
Zdrowie
PP12. Zauważając z troską, że dla milionów ludzi na całym świecie przynależne każdemu prawo do najwyższych możliwie standardów zdrowia fizycznego i psychicznego, w tym dostępu do leków, pozostaje odległym celem i w wielu przypadkach – szczególnie dla dzieci, młodzieży i osób żyjących w ubóstwie – prawdopodobieństwo osiągnięcia tego celu staje się coraz bardziej nikłe,
OP23. Wzywa również Rządy i społeczność międzynarodową do zapewnienia młodym ludziom – sprawiedliwie i powszechnie – najwyższego możliwego standardu zdrowia fizycznego i psychicznego poprzez udostępnienie im na stałe świadczeń zdrowotnych i socjalnych bez dyskryminacji; zwrócenie szczególnej uwagi na odżywianie, w tym zaburzenia odżywiania i zapobieganie nadwadze oraz chorobom zakaźnym i innym, promocję zdrowia seksualnego i reprodukcyjnego, a także zdrowia psychicznego; a także wspieranie rozwiązań służących zapobieganiu chorobom przenoszonym drogą płciową, w tym HIV i AIDS, zmniejszeniu ilości śmiertelnych wypadków drogowych i urazów, zapobieganiu konsumpcji papierosów i nielegalnych narkotyków oraz nadmiernego spożycia alkoholu, a także zachęcania do sportu i rekreacji i usuwania wszelkich rodzajów barier utrudniających nastolatkom i młodzieży ochronę zdrowia;
Świadczenia z zakresu zdrowia seksualnego i reprodukcyjnego
OP25. Uznaje prawa, obowiązki i odpowiedzialność rodziców lub innych osób odpowiedzialnych prawnie za nastolatki do zapewnienia – w sposób zgodny z poziomem rozwojowym osób w wieku dojrzewania – właściwych wskazówek i pokierowania w kwestiach seksualności i reprodukcji, przy czym państwa muszą zadbać, aby programy i podejście pracowników ochrony zdrowia nie ograniczały dostępu młodzieży do odpowiednich świadczeń oraz potrzebnych informacji, w tym na temat infekcji przenoszonych drogą płciową oraz wykorzystywania seksualnego i uznaje, że realizując te cele – i m.in. w celu rozwiązania kwestii wykorzystywania seksualnego – świadczenia te muszą gwarantować młodzieży prawo do prywatności, poufności, szacunku i wyrażania zgody na podstawie uzyskanych informacji, z poszanowaniem wartości kulturowych i przekonań religijnych i w tym kontekście państwa powinny – tam, gdzie znajduje to zastosowanie – usuwać prawne, regulacyjne i społeczne przeszkody w dostępie do informacji z zakresu zdrowia reprodukcyjnego i opieki nad młodzieżą;
OP27. Wzywa Rządy i partnerów rozwojowych – m.in. poprzez współpracę międzynarodową – w celu poprawy zdrowia okołoporodowego kobiet, zmniejszenia umieralności matek i dzieci i zapobiegania oraz odpowiedniej reakcji na problem HIV i AIDS, do wzmocnienia systemów zdrowotnych i priorytetyzacji powszechnego dostępu do informacji o seksualności i reprodukcji oraz usług opieki zdrowotnej, w tym planowania rodziny, opieki prenatalnej, bezpiecznego porodu i opieki poporodowej, szczególnie w przypadku karmienia piersią, a także opieki nad noworodkami i kobietami, opieki położniczej w sytuacjach nadzwyczajnych, zapobiegania i właściwego leczenia niepłodności, świadczeń dobrej jakości w przypadku powikłań wynikających z aborcji, redukcji liczby kolejnych aborcji poprzez poszerzone i usprawnione świadczenia planowania rodziny oraz – w przypadkach, gdy aborcja nie jest niezgodna z prawem – do szkoleń i wyposażenia ośrodków zdrowia oraz zastosowania innych środków, aby zabiegi aborcji były bezpieczne i dostępne, uznając, że w żadnym przypadku aborcja nie powinna być promowana jako metoda planowania rodziny, do zapobiegania i leczenia infekcji przenoszonych drogą płciową, w tym HIV i innych chorób układu rozrodczego, a także do informacji, edukacji i poradnictwa – tam, gdzie jest to odpowiednie – na temat ludzkiej seksualności, zdrowia reprodukcyjnego i odpowiedzialnego rodzicielstwa, z uwzględnieniem szczególnych potrzeb osób w sytuacjach trudnych, co przyczyni się do implementacji Programu Działania Międzynarodowej Konferencji nt. Ludności i Rozwoju, Pekińskiej Platformy Działania i Milenijnych Celów Rozwoju.
OP28. Potwierdza konieczność zapewnienia przez Rządy wszystkim kobietom i mężczyznom dostępu do wyczerpujących informacji o i dostępu do jak najszerszego asortymentu bezpiecznych, skutecznych, przystępnych cenowo i akceptowalnych metod nowoczesnego planowania rodziny, w tym długotrwale działających metod, prezerwatyw męskich i damskich, aby mogli oni podejmować swobodne i przemyślane decyzje reprodukcyjne oraz podkreśla, że Rządy i partnerzy rozwojowi powinni – poprzez współpracę międzynarodową – zadbać, aby programom planowania rodziny towarzyszyły wystarczające zapasy skutecznych, bezpiecznych, przystępnych cenowo i akceptowalnych nowoczesnych środków antykoncepcyjnych;
HIV i AIDS
PP16. Dostrzegając również, że młodzi ludzie w wieku 15-14 lata stanowią ponad 40% wszystkich przypadków nowych zakażeń HIV wśród osób powyżej 15 r. ż., a mają na to wpływ czynniki społeczne i ekonomiczne i inne nierówności zwiększające ryzyko w tym stygmatyzacja i dyskryminacja, przemoc seksualna i ze względu na płeć, nierówność płci oraz brak rzetelnej informacji na temat HIV i innych chorób przenoszonych drogą płciową czy dostępność do świadczeń zdrowia reprodukcyjnego i seksualnego w tym HIV, (nowy język)
PP17. Wyrażając głęboki niepokój faktem, że młode kobiety żyjące z HIV chciałyby ograniczać ilość ciąż lub planować je w czasie, ale nie stosują skutecznej metody antykoncepcji ze względu na ograniczony dostęp do dobrowolnych świadczeń planowania rodziny oraz faktem, że zajęcie się zdrowiem reprodukcyjnym i HIV jednocześnie byłoby rozwiązaniem bardziej kompleksowym, oszczędnym i skutecznym, (nowy język)
OP29. Wzywa Rządy do zwrócenia szczególnej uwagi na nastolatki i młodzież, szczególnie młode kobiety i dorastające dziewczęta, w ramach zwiększania wysiłków zmierzających do zapewnienia powszechnego dostępu do prewencji HIV, leczenia, opieki i wsparcia bez stygmatyzacji i dyskryminacji, z uwzględnieniem perspektywy płci kulturowej oraz do zapewnienia wyczerpujących informacji, dobrowolnego poradnictwa i testowania nastolatkom i młodzieży żyjącej z HIV w czasie przejścia do dorosłego życia; (nowy język)
OP30. Wzywa Rządy do wzmocnienia narodowych systemów socjalnych i ochrony dzieci, a także programów opieki i wsparcia dla nastolatków i młodzieży, szczególnie młodych kobiet i dorastających dziewcząt żyjących z lub podatnych na zakażenie HIV, a także ich rodzin i opiekunów, w tym do zapewnienia równych szans i tym samym wspierania rozwoju pełnego potencjału sierot i innych dzieci dotkniętych lub żyjących z HIV, w szczególności poprzez równy dostęp do edukacji, tworzenie bezpiecznych, wolnych od dyskryminacji warunków nauki, wspierających systemów prawych i rozwiązań ochronnych, w tym systemów rejestracji obywateli, dostępu do wyczerpujących informacji i wsparcia, w tym w centrach zdrowia przyjaznych młodzieży służących dzieciom, ich rodzinom i opiekunom, szczególnie dostosowanej do wieku informacji o HIV dla dzieci żyjących z HIV, wchodzących w okres dorastania, zgodnie z ich możliwościami rozwojowymi;
Przemoc
PP18. Dostrzegając, że wszelkie formy przemocy wobec nastolatków i młodzieży stanowią naruszenie ich praw i w tym kontekście zauważając potrzebę podjęcia stosownych działań odnoszących się do czynników zwiększających podatność nastolatków i młodzieży na wszystkie formy przemocy,
OP12. Wzywa państwa do przyjęcia i egzekwowania ustawodawstwa mającego na celu ochronę wszystkich nastolatków i młodych osób, także w sytuacjach konfliktów zbrojnych, katastrof naturalnych lub humanitarnych, przed wszystkimi formami przemocy, w tym przemocy seksualnej i ze względu na płeć, handlem ludźmi i zaangażowaniem w działalność przestępczą oraz do dostarczenia świadczeń socjalnych i zdrowotnych, w tym z zakresu zdrowia seksualnego i reprodukcyjnego oraz mechanizmów zgłaszania i składania skarg w przypadku naruszeń praw człowieka;
OP13. Wzywa także państwa członkowskie do podjęcia skutecznych środków – zgodnie z prawem międzynarodowym – ochrony nastolatków i młodzieży cierpiących w wyniku lub wykorzystywanych w kontekście terroryzmu i podburzania;
Finansowanie
OP34. Zachęca agendy ONZ, wspólnotę międzynarodową i społeczeństwo, a także sektor prywatny do promowania i wspierania realizacji polityki rozwoju młodzieży i nastolatków oraz szybkiego wzmocnienia współpracy międzynarodowej i wymiany informacji na temat skutecznych rozwiązań, programów i działań;
Udział młodzieży
PP8. Dostrzegając także, że nastolatki i młodzież we wszystkich krajach stanowią ważny zasób rozwojowy i są kluczowymi twórcami zmian społecznych, rozwoju gospodarczego i innowacji technologicznych, a także, że dalszy postęp w rozwoju wymaga pełnego i efektywnego udziału młodych ludzi i organizacji kierowanych przez młodzież na poziomie lokalnym, krajowym, regionalnym i międzynarodowym,
OP31. Wzywa Rządy, agendy ONZ i inne właściwe instytucje do aktywnego wspierania i inwestowania w zwiększanie udziału młodych ludzi oraz osób w organizacjach kierowanych przez młodzież i ukierunkowanych na młodzież, z uwzględnieniem równości płci i reprezentacji młodzieży z różnych środowisk w formułowaniu decyzji, implementacji i monitoringu oraz ewaluacji – odpowiednio – strategii i polityki mających wpływ na młodych ludzi na poziomie lokalnym, krajowym, regionalnym i międzynarodowym; (nowy język)
OP32. Zachęca Rządy do poprawy dostępu do informacji, aby młodzi ludzie mogli lepiej wykorzystywać możliwości udziału w podejmowaniu decyzji, do zwiększania i rozwijania możliwości poznawania praw i obowiązków przez młodzież, promowania ich udziału w życiu politycznym i społecznym i usuwania przeszkód mających negatywnych wpływ na ich pełny udział w życiu społecznym oraz do promowania i wspierania stowarzyszeń młodzieżowych, grup młodzieży i przedsiębiorczości.
Pełny tekst rezolucji (ANG):
http://www.un.org/esa/population/cpd/cpd2012/Agenda%20item%208/Chairs%20Text%20_27April-19h10.pdf
Oświadczenie Polski na temat sytuacji młodzieży (ANG):
http://www.un.org/esa/population/cpd/cpd2012/Agenda%20item%204/Country%20statements/Poland_Item4.pdf
Polska – zgłoszone zastrzeżenia (ANG):
Dodaj komentarz
Chcesz się przyłączyć do dyskusji?Feel free to contribute!