Często choroby weneryczne kojarzą nam się z artystami żyjącymi w XIX w. i może się wydawać, że należą do przeszłości. To, niestety, nie jest prawda. Postęp medycyny, jaki dokonał się w XX wieku pozwolił zmniejszyć ich występowanie, ale nie pokonał żadnej z nich. Trzeba być świadomym tego, że każdy stosunek bez prezerwatywy z osobą, o której przeszłości seksualnej niewiele wiemy, może być dla nas zagrożeniem. Gdy zauważysz u siebie objawy którejkolwiek z tych chorób, koniecznie skontaktuj się z lekarzem!

1. Chlamydioza

Choroba wywołana przez bakterię chlamydia. Często rozwija się bezobjawowo. U mężczyzny powoduje zapalenie cewki moczowej. Po 2-3 tygodniach od zakażenia czuje on parcie na mocz, a oddawanie go staje się bolesne. Pojawia się także specyficzny wyciek z cewki moczowej. Choroba nieleczona atakuje dalej, powodując kolejne stany zapalne. U kobiety stan zapalny narządów rodnych grozi bezpłodnością.
Chlamydię leczy się antybiotykami. W tym czasie trzeba powstrzymać się od kontaktów seksualnych. Najlepszą obroną przed chlamydiami jest używanie prezerwatyw razem z kremami plemnikobójczymi. Więcej w tym artykule!

2. Grzybice

Przyczyn grzybic może być bardzo wiele (brak higieny osobistej, chodzenie w mokrych ubraniach – np. kostiumach kąpielowych, zaburzenia hormonalne, anemia, cukrzyca itd.). Grzybice narządów płciowych występują często, wywoływane są przez drożdżaki z rodzaju Candida (stąd nazwa choroby – kandydoza). U kobiet objawiają się zaczerwienieniem oraz obrzękiem warg sromowych i pochwy, swędzeniem, pieczeniem, pojawieniem się upławów. Często stosunek seksualny staje się wtedy bolesny. U mężczyzn żołądź i napletek stają się zaczerwienione, bardziej wilgotne, mogą pojawić się pęcherzyki i białawy nalot. Kiedy pojawią się takie objawy, należy zaprzestać kontaktów seksualnych i rozpocząć leczenie u obojga partnerów. By ustrzec się przed grzybicą, należy stosować prezerwatywę. Więcej w tym artykule!

3. Kiła (syfilis, choroba francuska)

Wywołuje ją drobnoustrój – krętek blady. Zanim wynaleziono penicylinę, kiła była bardzo groźna, powodowała porażenie układu nerwowego i śmierć. Im szybciej jest leczona, tym mniej szkód może wywołać w organizmie. Osoba zakażona ma szanse zauważyć u siebie objawy dopiero po 3 tygodniach od zakażenia. Najczęściej na wargach sromowych lub na prąciu pojawia się wtedy guzek, który sam odpada i odsłania owrzodzenie (sączy się z niego przezroczysta wydzielina). Rana goi się, pozostawiając bliznę. Szczególnie kobiety mogą łatwo tego nie zauważyć. W kolejnych fazach choroby na ciele pojawia się wysypka (wtedy każdy kontakt fizyczny z osobą chorą staje się niebezpieczny), następnie choroba może przebiegać bezobjawowo, lecz w tym czasie atakować mózg, kości, wątrobę, aorty. Kiła przenosi się z matki na dziecko w czasie porodu.

Dziś kiła jest całkowicie uleczalna. Rozpoznaje się ją poprzez badanie krwi. Nie wolno leczyć się samemu, trzeba koniecznie udać się do lekarza. Najlepiej chroni przed nią abstynencja seksualna lub kontakty ze stałym dobrze znanym partnerem. Prezerwatywa może zabezpieczyć jedynie częściowo – zmiany na całym ciele mogą być groźne. Więcej w tym artykule!

4. HPV i kłykciny kończyste

Chorobę wywołuje jeden z wirusów HPV. Kłykciny to brodawki, mają postać kalafiorowatych wykwitów, miękkich białawych lub różowych narośli. Umiejscawiają się w okolicach narządów płciowych. Prezerwatywa chroni przed nimi jedynie częściowo. Kłykciny usuwa się chirurgicznie, laserem, poprzez zamrażanie albo stosowanie kremów pobudzających miejscową odporność.

Przy okazji HPV warto wspomnieć również o raku szyjki macicy, który powodują również wirusy z tego rodzaju. Ostatnio stało się głośno o tej chorobie z powodu wprowadzenia na polski rynek szczepionki. Powinno się szczepić wszystkie dzieci (mężczyźni nie chorują oczywiście na raka szyjki macicy, ale są nosicielami HPV i mogą zakażać kobiety), lecz przeszkodą jest cena – szczepionka kosztuje około 1500 zł. Zaleca się więc szczepienie kobietom do 26. roku życia, ponieważ wtedy szczepionka jest najskuteczniejsza (granica wiekowa została wytyczona odgórnie, nie ma przeciwwskazań do szczepień w późniejszym wieku). Na pewno powinny zaszczepić się osoby prowadzące aktywne życie seksualne, mające różnych partnerów (którzy mieli różne partnerki).

HPV przenoszą się przez wszystkie formy seksu, można zakazić się także, używając ręcznika zakażonej osoby. Obecność tych wirusów można wykryć w badaniu cytologicznym, koniecznie trzeba więc robić je co roku. Sygnałem tego, że organizm nie radzi sobie z wirusami HPV są właśnie kłykciny. Kobiety zakażone HPV powinny co pół roku poddawać się kontroli cytologicznej, żeby ewentualne zmiany nowotworowe zostały szybko zauważone. Więcej w tym artykule!

5. Opryszczka narządów płciowych

Opryszka narządów płciowych jest wywoływana przez wirusa herpes simplex. Wygląda podobnie jak ta pojawiająca się wokół ust. Po 5-7 dniach od zakażenia kobieta odczuwa swędzenie od wewnątrz warg sromowych, a mężczyzna na trzonie penisa. Jest ono wyraźne w jednym miejscu. Może pojawiać się także ból głowy. Później pojawiają się pęcherzyki (wypełnione przezroczystym płynem), które pękają. Tworzą się strupy i powoli się goją. Opryszka nie jest groźna u osób dorosłych, ale jedno zakażenie powoduje, że można spodziewać się nawrotów przez całe życie. Przenosi się na partnerów seksualnych nawet wtedy, gdy nosiciel wirusa nie widzi jej objawów. Trzeba pamiętać o tym, by nie dotknąć oka dłonią, która miała kontakt z owrzodzonym miejscem, bo można uszkodzić oko. Opryszczka może przenosić się z matki na dziecko w czasie porodu (gdy matka ma widoczną jej postać) i jest dla niego bardzo niebezpieczna, dlatego też podejmuje się najczęściej decyzję o cesarskim cięciu.

Stosowanie prezerwatywy nie daje pełnego zabezpieczenia. Lekarz może zapisać maść łagodzącą objawy opryszczki i zmniejszającą jej zakaźność. Więcej w tym artykule!

6. Rzeżączka

Jest powodowana przez bakterie – dwoinki rzeżączki. Jej objawy łatwiej zauważa mężczyzna: pieczenie przy oddawaniu moczu, żółtawą wydzielinę z cewki i zaczerwienienie wokół jej ujścia. Nie wolno bagatelizować tych symptomów, bo rzeżączka szybko się rozwija i powoduje stany zapalne kolejnych narządów, co może powodować bezpłodność. Badania trzeba zrobić od razu po zauważeniu u siebie wydzieliny, która może mieć różne przyczyny. Oczywiście trzeba powstrzymać się od kontaktów seksualnych.

Kobiety mają o wiele mniejsze szanse na wykrycie bakterii u siebie. Te, które miały niejednego partnera seksualnego, powinny robić sobie badania na obecność dwoinek rzeżączki, bo nieleczone mogą stać się bezpłodne. Przed rzeżączką chroni prezerwatywa, trzeba jej używać podczas każdego rodzaju seksu, ponieważ zmiany zapalne mogą rozwijać się także w odbycie, gardle i oczach (w wyniku samozakażenia). Poczucie bezpieczeństwa daje partner lub partnerka, którzy nie zlekceważą objawów, wyleczą się i poinformują o tym, będą potrafili szczerze porozmawiać. Więcej w tym artykule!

7. Rzęsistkowica

Wywołuje ją rzęsistek pochwowy, który częściej atakuje kobiety niż mężczyzn. Można zarazić się rzęsistkowicą także w publicznej saunie, toalecie, a także od matki w czasie porodu. Choroba przebiega bezobjawowo lub ostro. U kobiet pojawiają się: żółtawe lub zielonkawe upławy, swędzenie, pieczenie (także przy oddawaniu moczu). U mężczyzn: stan zapalny napletka i żołędzi (obrzęk, świąd, pieczenie), częste i bolesne oddawanie moczu, śluzowo-ropna wydzielina z ujścia cewki. Kobieta i mężczyzna muszą leczyć się oboje, wtedy jest to skuteczne. Przed rzęsistkowicą można się uchronić, stosując prezerwatywy i przestrzegając zasad higieny. Więcej w tym artykule!

8. Wirusowe zapalenie wątroby

Istnieje kilka różnych wirusów zapalenia wątroby. Typ A jest obecny w kale osoby chorej lub nosiciela, dlatego po każdym wyjściu z toalety należy koniecznie myć ręce. Na wirusowe zapalenie wątroby typu A możemy zachorować po spożyciu zanieczyszczonej wody pitnej, owoców lub warzyw oraz innych surowych pokarmów w niej mytych. Przenoszone jest ono także drogą płciową, jeśli dochodzi do kontaktu usta-odbyt. U dorosłych objawami są: bóle brzucha, nudności, wymioty, biegunka, żółtaczka. Osoba zakażona wytwarza przeciwciała, które niszczą wirusa. Odporności nabywa się na całe życie.

Wirusowe zapalenie wątroby typu B jest chorobą poważniejszą. Wirus przenosi się przez zakażoną krew, rzadziej przez spermę i ślinę. Objawami infekcji mogą być: uczucie zmęczenia, gorączka, bóle mięśni i stawów, nudności, wymioty, brak apetytu, bóle brzucha, czasem biegunka, zażółcenie skóry i spojówek. U niektórych zakażonych choroba może przejść w stan przewlekły, co grozi marskością lub rakiem wątroby.

Na oba typy choroby najlepiej się zaszczepić. Więcej w tym artykule!

9. Zespół zapalenia narządów miednicy małej

W obrębie miednicy małej znajduje się u kobiet pęcherz moczowy, odbytnica oraz macica z przydatkami. Objawy chorobowe są spowodowane powikłaniami w przebiegu innych chorób (w tym przenoszonych drogą płciową), a dotyczą jednego lub kilku narządów jednocześnie (jajowody, macica, jajniki). Gdy lekarz rozpozna u kobiety zespół zapalenia narządów, jej partner też musi się zbadać, by wykryć, jaka była infekcja pierwotna. Symptomy choroby łatwo zbagatelizować lub uznać za inną infekcję, są to np.: bóle w podbrzuszu, nawracająca gorączka, silne skurcze podczas miesiączki, nieregularne plamienia, nietypowa wydzielina z pochwy, uczucie osłabienia, małe zainteresowanie seksem. Najczęściej przyczyną tej niebezpiecznej choroby (może prowadzić do bezpłodności) jest dwoinka rzeżączki lub chlamydia. Najlepiej chroni przed nią prezerwatywa ze środkiem plemnikobójczym. Pigułki antykoncepcyjne zagęszczają śluz i zwiększają jego ilość, dzięki temu macica jest lepiej chroniona przed drobnoustrojami.

10. Wszawica łonowa

Choroba, którą powodują pasożyty – wszy łonowe, mniejsze od wszy odzieżowych. Najczęściej można się nią zakazić poprzez kontakty seksualne, choć niewykluczone jest także np. poprzez czyjś ręcznik. Wszy żyją najczęściej we włosach łonowych, żywią się krwią i składają jaja. Można je łatwiej zauważyć niż same pasożyty. Choroba objawia się silnym swędzeniem. Jeżeli zauważymy u siebie pasożyty lub ich jaja, trzeba od razu koniecznie udać się do ginekologa i nie próbować leczyć się samemu. Partner/partnerka także muszą być zbadani.

11. AIDS

O HIV i AIDS znajdziecie informację w osobnym artykule.

Być może opisy chorób wydają się przerażające, lecz trzeba zdawać sobie sprawę z zagrożenia. Decyzję o współżyciu należy podejmować świadomie, nie ryzykować, nie poddawać się nastrojowi chwili, na przykład na imprezie, kiedy pozostajemy pod wpływem alkoholu. Z partnerką lub partnerem warto rozmawiać o przeszłości seksualnej, nie zatajać przebytych chorób ani obserwowanych objawów.

 

Paulina Wawrzyńczyk na podstawie książki M.Brodman, R.Kranz, J.Thacker, Mity o bezpiecznym seksie, a AIDS, Warszawa 1997 oraz link.

0 komentarzy:

Dodaj komentarz

Chcesz się przyłączyć do dyskusji?
Feel free to contribute!

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *