Co cztery lata organizacja Health Behaviour in School-aged Children we współpracy ze Światową Organizacją Zdrowia bada dobrostan jedenasto-, trzynasto- i piętnastolatek i -latków w 43 krajach. Niedawno zostały opublikowane wyniki z lat 2013/2014. W Polsce anonimową ankietę wypełniło ponad 4,5 tysiąca osób z 300 szkół. Już to wydaje się niemałym osiągnięciem, ponieważ pytano także o sferę seksualności. Szkoły niechętnie pozwalają na zadawanie takich pytań młodzieży, przez co bardzo trudno zdobyć konkretne dane. Na szczęście badanie międzynarodowe przynosi bogaty materiał do analizy.
Seks? Wcześnie. Prezerwatywa? Niekoniecznie.
Jak wynika z ankiety, inicjację seksualną ma za sobą 18,5% piętnastolatek i 16% piętnastolatków. Najbardziej dostępną metodą antykoncepcji są w Polsce prezerwatywy, ale tylko 24% dziewcząt i 28% chłopców zadeklarowało, że użyło ich podczas ostatniego stosunku. Jest to najniższy odsetek wśród badanych krajów, a dodatkowo się obniżył od poprzedniego badania. Przypominam, że prezerwatywy jako jedyne zmniejszają ryzyko zakażenia się infekcjami przenoszonymi drogą płciową!
Metody antykoncepcji dla dziewcząt są bardzo trudno lub w ogóle niedostępne ze względu brak możliwości samodzielnego odwiedzenia ginekologa przed 18 rokiem życia. Zapewne z powodu społecznego tabu nie uzyskano danych dotyczących stosowania pigułki antykoncepcyjnej przez piętnastolatki. Nie ma przeciwwskazań, żeby dziewczęta stosowały antykoncepcję hormonalną. To bardzo skuteczne rozwiązanie, dane z innych krajów pokazują, że jest ono rozpowszechnione – w Czechach 30% współżyjących piętnastolatek zadeklarowało stosowanie pigułek, a w Niemczech 69%!
W każdym państwie jakaś część populacji rozpoczyna życie seksualne wcześnie, dlatego należy wyposażyć młodzież w wiedzę na temat seksualności przed tym momentem, a także zapewnić dostęp do darmowej lub taniej antykoncepcji, żeby mogła wchodzić w życie bezpiecznie.
Nękanie w Internecie to codzienność
Z badania wynika także, że nękanie w szkołach jest zjawiskiem powszechnym – w ostatnich miesiącach doświadczyła go aż 1/3 badanych! Cyberbullying, czyli nękanie w Internecie poprzez wrogie wiadomości, wysyłanie niechcianych zdjęć czy negatywne komentarze dotyka częściej dziewcząt niż chłopców.
Polskie nastolatki uważają, że są za grube
Polska znajduje się na niechlubnym ostatnim miejscu, jeśli chodzi o postrzeganie własnego ciała. Aż 61% piętnastolatek uważa, że są za grube. Jest to temat palący, a przy tym całkowicie nieobecny w edukacji szkolnej. Z podręczników do wychowania do życia w rodzinie można się raczej dowiedzieć, że dziewczynki muszą dbać o siebie, bo ich powinnością jest być atrakcyjnymi dla chłopców. W ogóle nie bierze się pod uwagę popkulturowej presji, która popycha nastolatki do zachowań autoagresywnych, takich jak drastyczne odchudzanie. Odpowiednio prowadzone lekcje edukacji seksualnej pozwoliłyby przeciwdziałać spadkowi samooceny, który rzutuje na wszystkie sfery życia i ogranicza późniejsze wybory życiowe kobiet. Najsmutniejsze wnioski płyną jednak z danych na temat ogólnego zadowolenia z życia polskiej młodzieży. Tylko 68% piętnastolatek (w porównaniu do 83% piętnastolatków) dobrze ocenia jakość swojego życia, co stawia Polskę na ostatnim miejscu. To już nie są wskazówki do zmian, to syreny alarmowe dla decydentów i decydentek, którzy mają wpływ na system oświaty i programy szkolne.
Pełen raport tutaj:
Wykresy:
http://portal.euro.who.int/en/data-sources/hbsc/
Paulina Wawrzyńczyk
Dodaj komentarz
Chcesz się przyłączyć do dyskusji?Feel free to contribute!