Słowniczek LGBTQ+

Najczęściej boimy się tego, czego do końca nie znamy. Dla niektórych skrót LGBT wciąż brzmi co najmniej dziwnie i nie kojarzy się z niczym konkretnym, dlatego publikujemy mały tęczowy słowniczek, w którym wyjaśniamy wszelkie wątpliwości związane z mniejszościami seksualnymi.

Gej

Osoba płci męskiej, która odczuwa romantyczny i seksualny pociąg do innych mężczyzn.

Homofobia

Niechęć, uprzedzenie i przemoc wobec osób homoseksualnych, biseksualnych, nieheteronormatywnych.

Lesbijka

Osoba płci żeńskiej, która odczuwa romantyczny i seksualny pociąg do innych kobiet.

LGBT

Lesbijki, geje, osoby biseksualne i transpłciowe.

LGBTQIAP+

Lesbijki, geje, osoby biseksualne, transpłciowe, queer, interpłciowe, aseksualne, panseksualne i inne. Niektórzy używają takiego skrótu (z plusem na końcu), aby zawrzeć w nim jak najwięcej różnych orientacji i doświadczeń, które nie dają się zaszufladkować.

Osoba aseksualna

Osoba, która nie czuje pociągu seksualnego. Taka osoba może budować bliskie romantyczne relacje, ale nie chce lub nie potrzebuje uwzględniać w nich relacji seksualnej.

Osoba biseksualna

Niezależnie od swojej płci jest to osoba, która odczuwa romantyczny i seksualny pociąg do kobiet i mężczyzn.

Osoba cispłciowa

Człowiek, którego tożsamość płciowa odpowiada płci nadanej jej po narodzinach.

Osoba interpłciowa 

Osoba, która urodziła się z pierwszo- lub drugorzędowymi cechami płciowymi odbiegającymi od przyjętej normy. Różnice mogą być na tyle duże, że nie pozwalają na jednoznaczne określenie płci po narodzinach, ale mogą też być niezauważalne i zachodzić na poziomie genetycznym czy hormonalnym. 

Osoba niebinarna 

Osoba, która nie chce określać swojej tożsamości płciowej za pomocą kategorii męskości i kobiecości. Jeśli nie wiesz, jak się do kogoś zwracać (dotyczy to wszystkich osób), to najlepiej po prostu zapytaj. Osoby niebinarne najczęściej mają swoje preferencje jeśli chodzi o zaimki i imiona.

Osoba panseksualna 

Osoba, która odczuwa romantyczny i seksualny pociąg do ludzi niezależnie od ich płci. Od osoby biseksualnej różni się tym, że może czuć pociąg też do osób, które nie określają swojej płci. Dla osoby panseksualnej płeć czy tożsamość płciowa nie gra roli przy wyborze partnera_ki.

Osoba queer 

To taka osoba, która nie odnajduje się w tradycyjnych kategoriach płciowych i określających orientację seksualną dla opisania swojej tożsamości albo nie chce używać tych kategorii.

Osoba transpłciowa 

Osoba, której tożsamość płciowa nie odpowiada płci, jaka została jej nadana przy urodzeniu.

Tożsamość płciowa 

Głęboko odczuwana przynależność i tożsamość z którąś z płci. Może (ale nie musi) być taka sama jak płeć biologiczna. 

Transfobia 

Niechęć, uprzedzenie i przemoc wobec osób transpłciowych.

Tranzycja i korekta prawna płci

Takimi terminami określamy działania, które osoba transpłciowa może podjąć w związku z niezgodnością swojej tożsamości płciowej z płcią nadaną przy urodzeniu. Tranzycja społeczna obejmuje działania dostosowujące społeczne funkcjonowanie osoby tak, aby było zgodne z płcią odczuwaną. Co to znaczy? Na przykład osoba chce korzystać z toalety, przebieralni zgodnej z jej identyfikacją płciową, albo chce, żeby się do niej zwracać w określonym rodzaju gramatycznym.

Częścią tranzycji społecznej może być korekta prawna płci, czyli zmiana imienia, nazwiska, dokumentów, numeru PESEL na zgodne z płcią odczuwaną. Korekty prawnej płci w Polsce dokonuje się na drodze procesu cywilnego, w którym osoba pozywa swoich rodziców o nieprawidłowe oznaczenie płci przy narodzinach. Poza tym część osób transpłciowych w ramach tranzycji decyduje się na zabiegi, które mają na celu dostosowanie wyglądu do tego, jak się czują. Mogą to robić poprzez makijaż, depilację, laseroterapię, noszenie ubrań zgodnych z płcią odczuwaną, hormonoterapię, spłaszczanie klatki piersiowej itp. Część z tych osób może się zdecydować na zabiegi medyczne takie jak na przykład rekonstrukcja klatki piersiowej czy operacja genitalna. Stopień, w jakim osoba transpłciowa chce poddać się tym zabiegom, zależy wyłącznie od jej indywidualnych preferencji.

Bycie osobą transpłciową nie musi wiązać się z zabiegami operacyjnymi, z przechodzeniem korekty prawnej, czy w ogóle procesu tranzycji. Nie powinno się używać określenia „zmiana płci”, ponieważ punktem wyjścia jest płeć odczuwana, a tej nie zmieniamy. Mówi się o „korekcie”, ponieważ jest to proces naprawienia błędnie rozpoznanej i nadanej płci. Słowa korekta płci i tranzycja można w zasadzie używać zamiennie, chociaż tranzycja jest uważana za pojęcie szersze.

Wyoutowanie/Wyjście z szafy 

Ujawnienie swojej orientacji seksualnej lub tożsamości płciowej przed innymi. Pamiętaj, że nie wolno outować innych osób bez ich zgody i wiedzy. Jeśli natomiast Ty chcesz się wyoutować przed rodziną czy znajomymi, możesz to zrobić na swoich warunkach i w swoim czasie.

Jeśli wciąż masz wątpliwości dotyczące orientacji seksualnej lub tożsamości płciowej, nie wahaj się i zadaj nam pytanie na forum lub Facebooku.